نهج‌البلاغه نگاه فراگیری درباره حقوق شهروندی ارائه می‌دهد

 نهج‌البلاغه نگاه فراگیری درباره حقوق شهروندی ارائه می‌دهد که نه از روی عاطفه، که از قوه عقل بهره می‌گیرد و تنوع را رسمیت می‌بخشد. سرانجام، جامعه مورد نظر امام علی(ع) انسجام یافته، به همبستگی می‌رسد.

اشاره: نهج‌البلاغه در بخش‌هایی مفهوم حق را مورد توجه قرار داده است. این مفهوم، آنگاه اهمیت می‌یابد که با تاکید بر عملی شدن از جانب امام علی(ع) روبرو می‌شود. حاکمیت سیاسی حضرت بستر مناسبی برای درک آن بخش از سخنان ایشان فراهم آورد که دخالت سیاسی را برای کسب قدرت محقق کرده و توجیه‌پذیر می‌سازد. شهروندی از جمله مفاهیمی است که در صورت تحقق، اخلاق ویژه‌ای را به ارمغان می‌آورد و به اصلاح جامعه کمک می‌کند. این مفهوم به خصوص از حیث اهمیت انسان و رعایت اصل تساوی مورد توجه قرار می‌گیرد و شامل دو طیف موافقان و مخالفان می‌شود. رابطه متقابل اجتماعی که از لوازم شهروندی است، با اعتلای حق در جامعه تبلور می‌یابد. اگر مفاهیم مذاکور که در نهج‌البلاغه مطرح شده‌اند، گرایش به برقراری حقوق انسان به عنوان شهروند دارند، در مغرب زمین پس از گذشت یک هزاره و با افت و خیزهای فراوان به تازگی مطرح شده‌اند.